Dziś wszystkie podmioty działające na rynku opakowań, odpadów opakowaniowych i sprzętu elektronicznego muszą przechodzić coroczny zewnętrzny audyt weryfikujący ich działania w zakresie gospodarowania odpadami. Sankcje jakie grożą za nieprzestrzeganie obowiązku recyklingowego są bardzo dotkliwe i nie muszą ograniczyć się wyłącznie do recyklera.
W związku z tym, że codzienna praktyka funkcjonujących na rynku podmiotów w zakresie odbioru i recyklingu odpadami pokazywała, że przestrzeganie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (z 13 czerwca 2013 r.), nie przedstawia się w najlepszym świetle- ustawodawca podjął decyzję o wprowadzeniu dodatkowych rozwiązań prawnych. Wiele firm nie respektowało obowiązujących przepisów i nierzetelnie podchodziło do aspektów ochrony środowiska i recyklingu, dlatego pojawiła się konieczność ustanowienia audytów zewnętrznych, weryfikujących proces odzysku i recyklingu odpadów. 21 grudnia 2015 r. Ministerstwo Środowiska wydało rozporządzenie w sprawie rocznego audytu zewnętrznego przedsiębiorców wystawiających dokumenty DPO, DPR, EDPO lub EDPR.
Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku przepisów dotyczących postępowania ze zużytym sprzętem elektronicznym. Eksperci szacowali, że ok. 40 proc. elektrośmieci tylko teoretycznie było poddawane recyklingowi, a w rzeczywistości trafiało na złomowiska bądź wysypiska. W przypadku tej grupy odpadów należy pamiętać, że sprzęt elektroniczny w dużym stopniu może zawierać pierwiastki niebezpieczne dla środowiska i powinien zostać przetworzony z należytą starannością. Dlatego w ubiegłym roku zostały wprowadzone przepisy, które miały uszczelnić rynek odpadów elektrycznych i elektronicznych. Zobowiązują one organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zakłady przetwarzania do corocznego przeprowadzenia audytu zewnętrznego, w terminie do 30 kwietnia każdego roku.
„Obecnie sytuacja na rynku recyklingu i ochrony środowiska uległa poprawie i bardzo niewiele firm nie dopełnia obowiązku audytu recyklingowego. Jeśli zdarzają się takie podmioty to raczej wynika to z niewiedzy niż świadomej chęci nie dopełnienia wymaganych prawem procedur. Z pewnością firmom nie opłaca się unikać audytów, ponieważ wiąże się to z dotkliwymi sankcjami finansowymi i administracyjnymi. Zdarza się także, że przeprowadzając audyty, natykamy się na błędy formalne, braki w dokumentacji, które są efektem nienadążania przedsiębiorców za zmianami w prawie, ale taka już jest rola audytorów by te niedociągnięcia wychwytywać pod kątem dalszego ich uzupełnienia przez firmy. Widocznym jest, że przedsiębiorcy wyciągają wnioski z uwag i niezgodności podnoszonych w trakcie audytów.” – mówi Robert Grabowski, doświadczony audytor Bureau Veritas specjalizujący się w ochronie środowiska i audytach recyklingowych.
Zakres audytu polega na sprawdzeniu dokumentacji DPO (dokumentacja potwierdzająca odzysk) i DPR (dokumentacja potwierdzająca recykling) pod względem rzeczywistej realizacji odzysku i recyklingu zadeklarowanych w tych dokumentach danych przez recyklera. Kontroli poddawane są także dane finansowe, co pozwala dodatkowo zweryfikować rzetelność przedstawionych informacji. Sprawdzane są również same zakłady i instalacje do przetwarzania odpadów we wszystkich lokalizacjach, w których odbywa się proces recyklingu bądź odzysku odpadów, opakowań i sprzętu elektronicznego.
Za brak przeprowadzenia corocznego audytu w przewidzianym ustawowo terminie, recyklerowi grożą wysokie kary finansowe. Następstwa prawne nie ograniczają się jednak wyłącznie do niego. W przypadku kontroli ze strony Urzędu Marszałkowskiego i stwierdzenia niewykonania obowiązku zapewnienia odzysku odpadów opakowaniowych i poużytkowych, odpowiedzialność dotyka też organizację odzysku, a następnie firmę wprowadzającą odpady lub sprzęt elektroniczny i elektryczny na rynek. W konsekwencji Urząd Marszałkowski nakłada obowiązek wniesienia opłaty produktowej, co z pewnością nie jest dla firm korzystne.
Więcej o aktualnej sytuacji prawnej i zmianach na rynku recyklerskim powiemy na bezpłatnym webinarze Bureau Veritas: Audyty recyklerów – obowiązek dla firm prowadzących odzysk odpadów opakowaniowych, który odbędzie się w piątek 22 lutego o godzinie 10:30 .
Na podstawie informacji firmy Bureau Veritas
