Te­go­rocz­ne na­byt­ki Mu­zeum Pa­pier­nic­twa na mi­kro wy­sta­wiePoprzedni artykuł 

W okre­sie ostat­nich dwu­na­stu mie­si­ęcy, mu­zeum mia­ło oka­zję za­ku­pić wie­le cie­ka­wych obiek­tów, które uzu­pe­łni­ły na­sze ob­szer­ne zbio­ry nu­mi­zma­tycz­ne o bra­ku­jące, in­te­re­su­jące eg­zem­pla­rze. Pi­ęt­na­ście spo­śród no­wych na­byt­ków, po­sta­no­wi­li­śmy za­pre­zen­to­wać na mi­kro wy­sta­wie, którą udo­stęp­ni­li­śmy w sa­li po­świ­ęco­nej pol­skie­mu pie­ni­ądzo­wi pa­pie­ro­we­mu. Ek­spo­zy­cja do­stęp­na będzie do 6 stycz­nia br.

Na wy­sta­wie po­świ­ęco­nej na­szym no­wym na­byt­kom mo­żna po­dzi­wiać:

  • bank­not Króle­stwa Pol­skie­go – 1 ru­bel sre­brem z 1847 r. – naj­star­szy obiekt wśród pre­zen­to­wa­nych no­wych na­byt­ków; ru­ble sre­brem by­ły wa­lu­tą wpro­wa­dzo­ną w Króle­stwie Pol­skim uka­zem car­skim, po upad­ku po­wsta­nia li­sto­pa­do­we­go. Na­pi­sy na bank­no­cie są dwu­języcz­ne po pol­sku i po ro­syj­sku.
  • bank­not 20 zło­tych (wzór) z 1926 r. – na stro­nie przed­niej po­stać sym­bo­li­zu­jąca uro­dzaj (For­tu­na) oraz Her­mes uosa­bia­jący prze­my­sł i han­del. Na stro­nie od­wrot­nej bu­dyn­ki Ban­ku Pol­skie­go, sta­ry z 1828 r. na pla­cu Ban­ko­wym i mi­ędzy­wo­jen­ny – przy ul. Bie­la­ńskiej.
  • bi­let zdaw­ko­wy 5 zło­tych z 1925 r. – bi­let zdaw­ko­wy za­stępo­wał bi­lon, wy­da­wa­ny był przez Mi­ni­ster­stwo Skar­bu, dla­te­go wid­nie­je na nim pod­pis Mi­ni­stra Skar­bu, Wła­dy­sła­wa Grab­skie­go.
  • ze­staw wzo­rów bo­nów PKO w blocz­ku ban­ko­wym z 1979 r. – bo­ny słu­ży­ły do na­by­wa­nia to­wa­rów im­por­to­wa­nych i kra­jo­wych prze­zna­czo­nych na eks­port, które by­ły nie­do­stęp­ne za zło­tów­ki. Bo­ny opar­te by­ły o wa­lu­tę ame­ry­ka­ńską (do­la­ra), mo­żna je by­ło re­ali­zo­wać mi­ędzy in­ny­mi w skle­pach Pe­we­xu.
  • bank­not 1000 zło­tych 28.02.1919 (1924), nie­obie­go­wy, – mu­zeum na­by­ło go pod kątem pla­no­wa­nej wy­sta­wy do­ty­czącej in­su­rek­cji ko­ściusz­kow­skiej, po­nie­waż wid­nie­je na nim wi­ze­ru­nek T. Ko­ściusz­ki w przed­sta­wie­niu i w zna­ku wod­nym. Bank­not ten ofi­cjal­nie nie zo­stał wpro­wa­dzo­ny do obie­gu, ale praw­do­po­dob­nie pod­czas dru­giej woj­ny świa­to­wej wy­pła­ca­no ni­mi żo­łd żo­łnie­rzom, stąd na nie­których eg­zem­pla­rzach wi­docz­ne są śla­dy uży­cia. Bank­noty te dru­ko­wa­no w Lon­dy­nie; du­ża część pod­czas trans­por­tu za­gi­nęła (zo­stała skra­dzio­na), dla­te­go nie wpro­wa­dzo­no ich do obie­gu.
  • bi­le­ty zdaw­ko­we 10, 20, 50 gro­szy z 1924 r. – bi­le­ty zdaw­ko­we za­stępo­wa­ły drob­ną mo­ne­tę (bi­lon), dla­te­go na tym i na dwóch ko­lej­nych obiek­tach, oprócz war­szaw­skich za­byt­ków, wid­nie­je wi­ze­ru­nek mo­ne­ty gro­szo­wej.
  • bank­not 2 zło­te 28.02.1919 (1924) – mu­zeum na­by­ło go pod kątem pla­no­wa­nej wy­sta­wy do­ty­czącej in­su­rek­cji ko­ściusz­kow­skiej, po­nie­waż wid­nie­je na nim wi­ze­ru­nek T. Ko­ściusz­ki, dru­ko­wa­ny był w wy­twór­ni fran­cu­skiej. Zło­te pol­skie, choć wpro­wa­dzo­ne Uch­wa­łą Sej­mu z 28.02.1919 ro­ku, ja­ko wa­lu­ta pa­ństwo­wa funk­cjo­no­wa­ły w obie­gu do­pie­ro od 1924 r. (od otwar­cia Ban­ku Pol­skie­go po re­for­mie wa­lu­to­wej prze­pro­wa­dzo­nej przez W. Grab­skie­go). Za­stąpi­ły mar­ki pol­skie.
  • bank­not 5 zło­tych 28.02.1919 (1924) – wi­ze­ru­nek ks. J. Po­nia­tow­skie­go, dru­ko­wa­ny w wy­twór­ni fran­cu­skiej.
  • bi­let pa­ństwo­wy 5 zło­tych z 1926 r. – za­pro­jek­to­wa­ny przez W. Bo­row­skie­go, emi­to­wa­ny przez Mi­ni­ster­stwo Skar­bu; na stro­nie od­wrot­nej cie­ka­we przed­sta­wie­nie gór­ni­ka pod­czas pra­cy.
  • bo­ny 1, 10, 20 ma­rek z get­ta w Ło­dzi z 1940 r. – pie­ni­ądze łódz­kie­go get­ta – bank­no­ty i mo­ne­ty wpro­wa­dzo­ne na te­re­nie get­ta w Ło­dzi de­cy­zją nie­miec­kiej ad­mi­ni­stra­cji w 1940 i funk­cjo­nu­jące do 1944 ro­ku. Po­za get­tem nie mia­ły żad­nej war­to­ści. Po od­izo­lo­wa­niu Lit­zman­n­stadt Ghet­to, z dniem 30 kwiet­nia 1940 r. Niem­cy za­rządzi­li w ty­dzień później wpro­wa­dze­nie we­wnętrz­nej wa­lu­ty get­ta w po­sta­ci „po­kwi­to­wa­ń” (Qu­it­tung), na­wi­ązu­jących w na­zew­nic­twie i funk­cji do ofi­cjal­nej wa­lu­ty, czy­li ma­rek nie­miec­kich. Ce­lem ich wpro­wa­dze­nia był pro­sty i sku­tecz­ny spo­sób gra­bie­ży ma­jąt­ku wi­ęźni­ów łódz­kie­go get­ta oraz do­dat­ko­wa izo­la­cja get­ta od świa­ta ze­wnętrz­ne­go, w tym li­kwi­da­cji zja­wi­ska szmu­glu z i do get­ta. Pie­ni­ądze te by­ły w get­cie po­pu­lar­nie na­zy­wa­ne „rum­ka­mi” lub „cha­im­ka­mi” od na­zwi­ska sze­fa ży­dow­skiej ad­mi­ni­stra­cji get­ta – Cha­ima Mor­de­cha­ja Rum­kow­skie­go. Za po­sia­da­nie in­nych, ofi­cjal­nych, pie­ni­ędzy (mar­ki nie­miec­kie, do­la­ry itp.) gro­zi­ły su­ro­we ka­ry.
  • bank­not 50 zło­tych z 1936 r., nie­obie­go­wy – przed­sta­wie­nie twór­cy Le­gio­nów Pol­skich we Wło­szech, Ja­na Hen­ry­ka Dąbrow­skie­go pro­jek­tu Wa­cła­wa Bo­row­skie­go; nie by­ły w ofi­cjal­nym obie­gu, ale być mo­że słu­ży­ły do wy­pła­ty żo­łdu woj­sku.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji or­ga­ni­za­to­ra

 Pro­duk­cja: We­bFa­bri­ka 1999–2025 | Kon­takt | Re­gu­la­min | Po­li­ty­ka Pry­wat­no­ści