W 2025 ro­ku Mu­zeum Pa­pier­nic­twa w Dusz­ni­ka­ch-Zdro­ju sta­nie się cen­trum mi­ędzy­na­ro­do­wej współpra­cy na rzecz za­cho­wa­nia dzie­dzic­twa eu­ro­pej­skie­go pa­pier­nic­twa. W dniach 4–5 mar­ca 2025 ro­ku od­by­ła się kon­fe­ren­cja „Eu­ro­pej­skie Mły­ny Pa­pier­ni­cze z Epo­ki Ręcz­ne­go Czer­pa­nia Pa­pie­ru – Mi­ędzy­na­ro­do­wy Pro­jekt Wpi­su na Li­stę UNESCO”, która zgro­ma­dzi­ła przed­sta­wi­cie­li pi­ęciu kra­jów: Pol­ski, Czech, Hisz­pa­nii, Nie­miec i Włoch. Wy­da­rze­nie to, opi­sa­ne szcze­góło­wo na stro­nie Kon­fe­ren­cja Eu­ro­pej­skie Mły­ny Pa­pier­ni­cze, mia­ło na ce­lu roz­po­częcie prac nad wnio­skiem o oce­nę wstęp­ną do UNESCO, klu­czo­wym kro­kiem w pro­ce­sie wpi­su hi­sto­rycz­nych mły­nów pa­pier­ni­czych na Li­stę Świa­to­we­go Dzie­dzic­twa.

Kon­fe­ren­cja by­ła częścią am­bit­ne­go pro­jek­tu, w ra­mach które­go sze­ść wy­jąt­ko­wych pa­pier­ni – w Dusz­ni­ka­ch-Zdro­ju (Pol­ska), Vel­kich Lo­si­nach (Cze­chy), Ca­pel­la­des (Hisz­pa­nia), Hom­bur­gu i Nie­derz­wönitz (Niem­cy) oraz Pe­scii (Wło­chy) – ma szan­sę zna­le­źć się pod ochro­ną UNESCO. Pol­ska, ja­ko li­der ini­cja­ty­wy, od­gry­wa klu­czo­wą ro­lę w ko­or­dy­na­cji dzia­łań mi­ędzy pa­ństwa­mi. Pod­czas wy­da­rze­nia pod­pi­sa­no po­ro­zu­mie­nie re­gu­lu­jące współpra­cę mi­ędzy ty­mi pa­pier­niami, co sta­no­wi for­mal­ny krok w kie­run­ku re­ali­za­cji wspól­ne­go ce­lu. Sy­gna­ta­riu­sza­mi by­li m.in. Ma­ciej Szym­czyk z Dusz­ni­k-Zdro­ju oraz przed­sta­wi­cie­le po­zo­sta­łych mły­nów, co pod­kre­śli­ło mi­ędzynarodowy wy­miar pro­jek­tu.

Pierw­szy dzień kon­fe­ren­cji, 4 mar­ca, roz­po­czął się od po­wi­ta­nia go­ści przez dr. hab. Ma­cie­ja Szym­czy­ka, dy­rek­to­ra Mu­zeum Pa­pier­nic­twa, który przy­po­mniał o zna­cze­niu pa­pie­ru w roz­wo­ju cy­wi­li­za­cji. Na­stęp­nie głos za­bra­ła Bo­że­na Że­la­zow­ska, se­kre­tarz sta­nu w Mi­ni­ster­stwie Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Na­ro­do­we­go, pod­kre­śla­jąc, że wspól­ne dzia­ła­nia pi­ęciu kra­jów jed­no­czą Eu­ro­pę w ochro­nie jej kul­tu­ro­we­go dzie­dzic­twa. Pro­gram obej­mo­wał zwie­dza­nie mu­zeum, w tym warsz­ta­ty czer­pa­nia pa­pie­ru, oraz wy­kła­dy, m.in. dr Emi­lii Dzie­wiec­kiej o ar­chi­tek­tu­rze mły­nów pa­pier­ni­czych. Dzień za­ko­ńczył się na­ra­dą eks­per­tów pod prze­wod­nic­twem prof. Bo­gu­sła­wa Szmy­gi­na, pre­ze­sa Pol­skie­go Ko­mi­te­tu ICOMOS, do­ty­czącą przy­go­to­wa­nia do­ku­men­ta­cji do UNESCO.

Dru­gi dzień, 5 mar­ca, po­świ­ęco­no wy­jaz­do­wi stu­dyj­ne­mu do pa­pier­ni w Vel­kich Lo­si­nach w Cze­chach. Uczest­ni­cy – w tym przed­sta­wi­cie­le mi­ni­sterstw, kon­ser­wa­to­rzy za­byt­ków i sa­mo­rządow­cy – mie­li oka­zję wy­mie­nić do­świad­cze­nia i po­głębić współpra­cę. To prak­tycz­ne po­de­jście po­zwo­li­ło na lep­sze zro­zu­mie­nie spe­cy­fi­ki ka­żdej z pa­pier­ni za­an­ga­żo­wa­nych w pro­jekt. Wy­jazd pod­kre­ślił ta­kże trans­gra­nicz­ny cha­rak­ter ini­cja­ty­wy, łącząc teo­rię z re­al­nym ob­co­wa­niem z hi­sto­rycz­ny­mi obiek­ta­mi.

Pro­jekt wpi­su na li­stę UNESCO ma ogrom­ne zna­cze­nie dla za­cho­wa­nia eu­ro­pej­skie­go dzie­dzic­twa. Od XVI do XIX wie­ku Eu­ro­pa by­ła li­de­rem w pro­duk­cji pa­pie­ru czer­pa­ne­go, a dziś po­zo­sta­ło je­dy­nie oko­ło 25 ta­kich mły­nów. Ich uni­ka­to­wo­ść – za­rów­no pod względem tech­no­lo­gicz­nym, jak i kul­tu­ro­wym – spra­wia, że za­słu­gu­ją na naj­wy­ższą ochro­nę. Młyn w Dusz­ni­ka­ch-Zdro­ju, po­cho­dzący z 1562 ro­ku, jest jed­nym z naj­star­szych i naj­le­piej za­cho­wa­nych przy­kła­dów, z uni­ka­to­wą ar­chi­tek­tu­rą przy­po­mi­na­jącą szla­chec­ki dwo­rek oraz po­li­ch­ro­mia­mi z XVII i XVIII wie­ku. Kon­fe­ren­cja by­ła ko­lej­nym eta­pem po wpi­sa­niu mły­nów na Li­stę In­for­ma­cyj­ną UNESCO w 2024 ro­ku, a wnio­sek o oce­nę wstęp­ną ma zo­stać zło­żo­ny do 15 wrze­śnia 2025 ro­ku.

Or­ga­ni­za­to­ra­mi wy­da­rze­nia by­ły Mu­zeum Pa­pier­nic­twa, Mi­ni­ster­stwo Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Na­ro­do­we­go, Urząd Mar­sza­łkow­ski Wo­je­wódz­twa Dol­no­śląskie­go oraz Eu­ro­pej­skie Ugru­po­wa­nie Współpra­cy Te­ry­to­rial­nej NOVUM. Kon­fe­ren­cja nie tyl­ko wzmoc­ni­ła współpra­cę mi­ędzy­na­ro­do­wą, ale ta­kże po­ka­za­ła, jak lo­kal­ne dzie­dzic­two mo­że zy­skać glo­bal­ne zna­cze­nie. Dla Dusz­ni­k-Zdro­ju i in­nych re­gio­nów to szan­sa na pro­mo­cję, roz­wój tu­ry­sty­ki i ochro­nę hi­sto­rycz­nych skar­bów. Sz­cze­góły pro­jek­tu i je­go po­stęp mo­żna śle­dzić na stro­nie mu­zeum, która na bie­żąco re­la­cjo­nu­je te dzia­ła­nia.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji Mu­zeum Pa­pier­nic­twa

• Prze­czy­taj też: Sto­wa­rzy­sze­nie Pa­pier­ni­ków Pol­skich na ju­bi­le­uszu 35-le­cia KIG
• Prze­czy­taj też: Nau­kow­cy z Ser­bii w Za­kła­dzie Tech­no­lo­gii Po­li­gra­ficz­nych
• Prze­czy­taj też: Bądź eko z au­to­ma­tu! – Pod­su­mo­wa­nie udzia­łu DKS i Ko­ni­ca Mi­nol­ta w tar­gach Re­ma­Days 2025
• Prze­czy­taj też: Ama­graf pod­su­mo­wu­je swo­ją obec­no­ść na tar­gach Re­ma­Days War­saw 2025
• Prze­czy­taj też: Warsz­ta­to­we fe­rie z Mu­zeum Pa­pier­nic­twa
• Prze­czy­taj też: Ro­zwi­ąza­nia do dru­ku cy­fro­we­go i wiel­ko­for­ma­to­we­go Sun Che­mi­cal na sto­isku fir­my Atler pod­czas tar­gów Re­ma­Days War
• Prze­czy­taj też: Pod­su­mo­wa­nie spo­tka­nia w Eu­ro­pa­pier Pol­ska
• Prze­czy­taj też: Spot­ka­nie VSOP dla pol­skich klien­tów Ko­enig & Bau­er: pod zna­kiem tech­no­lo­gii AI i jej za­sto­so­wa­nia w bra­nży po­lig
• Prze­czy­taj też: Mi­ni­stra kul­tu­ry w Mu­zeum Pa­pier­nic­twa
• Prze­czy­taj też: Kor­nit Di­gi­tal prze­kszta­łca prze­strze­nie dzi­ęki apli­ka­cjom de­ko­ra­cji wnętrz na tar­gach He­im­te­xtil 2025