W tym ro­ku Zło­ty Me­dal Che­mii po­wędro­wał do Ma­cie­ja Piej­ko z Wy­dzia­łu Che­mii, Cen­trum No­wych Tech­no­lo­gii Uni­wer­sy­te­tu War­szaw­skie­go. Zwy­ci­ęz­ca po­za sym­bo­licz­nym odz­na­cze­niem otrzy­mał na­gro­dę w wy­so­ko­ści 10 tys. zło­tych. Kon­kurs jest or­ga­ni­zo­wa­ny przez In­sty­tut Che­mii Fi­zycz­nej PAN we współpra­cy z fir­mą Du­Pont, która jest rów­nież fun­da­to­rem na­gród.

Zło­ty Me­dal Che­mii to kon­kurs, które­go ce­lem jest wy­ło­nie­nie naj­lep­szych prac li­cen­cjac­kich lub in­ży­nier­skich z za­kre­su che­mii oraz jej po­gra­ni­cza z fi­zy­ką i bio­lo­gią. W tym ro­ku zgło­szo­no 40 prac z 9 miast i 18 uczel­ni w Pol­sce. Spo­śród nich au­to­rzy 15 z nich zo­sta­li za­kwa­li­fi­ko­wa­ni do II eta­pu. Tam ich za­da­niem by­ło przed­sta­wie­nie krót­kiej pre­zen­ta­cji ust­nej przed Ju­ry Kon­kur­su. Wszy­scy Fi­na­li­ści mie­li mo­żli­wo­ść udzia­łu w dys­ku­sji po ka­żdym wy­stąpie­niu oraz wza­jem­nej oce­ny swo­ich prac. Pre­zen­ta­cje fi­na­li­stów by­ły pod­sta­wą wy­bo­ru lau­re­atów kon­kursu.

Naj­lep­szy oka­zał się Ma­ciej Piej­ko, ab­sol­went Wy­dzia­łu Che­mii, Cen­trum No­wych Tech­no­lo­gii Uni­wer­sy­te­tu War­szaw­skie­go. Otrzy­mał on Zło­ty Me­dal Che­mii oraz 10 tys. zło­tych na dal­szy roz­wój ka­rie­ry na­uko­wej. Na­gro­dzo­ną pra­cę pod ty­tu­łem „Opra­co­wa­nie kon­cep­cji me­cha­ni­zmu zwi­ja­nia bia­łek z głębo­ki­mi węzła­mi” przy­go­to­wał pod kie­row­nic­twem dr hab. Jo­an­ny Su­łkow­skiej, prof. UW i prof. dr hab. An­drze­ja Ko­li­ńskie­go. Otrzy­mał on rów­nież na­gro­dę przy­zna­wa­ną przez Fi­na­li­stów.

- W tym ro­ku wy­ło­ni­li­śmy zwy­ci­ęz­cę Zło­te­go Me­da­lu Che­mii już po raz dzie­wi­ąty. Wie­lo­let­nie do­świad­cze­nie po­ka­zu­je, że kon­kurs cie­szy się du­żym za­in­te­re­so­wa­niem w śro­do­wi­skach stu­denc­kich i wy­so­kim pre­sti­żem wśród pra­cow­ni­ków na­uko­wych. Je­ste­śmy prze­ko­na­ni, że przy­zna­wa­ne przez nas na­gro­dy to nie tyl­ko uho­no­ro­wa­nie do­tych­cza­so­wej pra­cy tych mło­dych lu­dzi, ale przede wszyst­kim mo­ty­wa­cja do ich dal­sze­go roz­wo­ju. Li­czy­my na to, że za kil­ka lat spo­tka­my się z lau­re­ata­mi na­sze­go kon­kursu w ośrod­kach na­uko­wo­-ba­daw­czych w in­sty­tu­tach PAN i na wy­ższych uczel­niach – po­wie­dział prof. dr hab. Mar­cin Opa­łło, dy­rek­tor IChF PAN.

Srebr­ny Me­dal Che­mii i 5 tys. zło­tych otrzy­mał Woj­ciech Staw­ski z Wy­dzia­łu Che­mii Uni­wer­sy­te­tu Wro­cław­skie­go. Na­gro­dzo­na pra­ca przy­go­to­wa­na pod kie­row­nic­twem dr hab. Mi­ło­sza Paw­lic­kie­go no­si ty­tuł „Hy­bry­dy te­tra­fi­ry­ny(1.1.1.1) i tri­fi­ry­ny(2.1.1)- syn­te­za i cha­rak­te­ry­sty­ka”. Brązo­wy Me­dal Che­mii i 2,5 tys. zło­tych po­wędro­wa­ło do Se­ba­stia­na Go­ło­ju­cha, ab­sol­wen­ta Wy­dzia­łu Che­mii, Cen­trum No­wych Tech­no­lo­gii Uni­wer­sy­te­tu War­szaw­skie­go. Je­go pra­ca no­si ty­tuł „Syn­te­za i ba­da­nie wła­ści­wo­ści no­wych amidofosforano­wych i amidotiofosforano­wych ana­lo­gów ka­pu – po­ten­cjal­nych pro­nu­kle­oty­do­wych in­hi­bi­to­rów trans­la­cji” i zo­sta­ła przy­go­to­wa­na pod kie­row­nic­twem dr hab. Jac­ka Je­mie­li­ty, prof. UW.

W kon­kur­sie przy­zna­no rów­nież czte­ry wy­różnie­nia – zdo­by­li je Ka­ro­li­na Dzi­ęcio­łow­ska, Igor Kacz­mar­czyk, Adam Ko­za i Mar­ta Za­bo­row­ska. Po­nad­to jak co ro­ku ogło­szo­no rów­nież wy­różnie­nia Du­Pont dla prac za­kwa­li­fi­ko­wa­nych do jed­nej z dwóch ka­te­go­rii: bio­tech­no­lo­gii prze­my­sło­wej oraz ma­te­ria­łów za­awan­so­wa­nych. Otrzy­ma­li je: Ja­kub Dur­ka, An­na Ku­ziel i Mar­ta Za­bo­row­ska. Wszy­scy fi­na­li­ści zy­ska­li ta­kże mo­żli­wo­ść od­by­cia sta­żu na­uko­we­go w IChF PAN i zre­ali­zo­wa­nia pro­jek­tów ba­daw­czych w la­bo­ra­to­riach in­sty­tu­tu Che­mii Fi­zycz­nej PAN.

- Ka­żda z wy­różnio­nych osób otrzy­ma­ła ufun­do­wa­ne przez nas na­gro­dy fi­nan­so­we. To dla nas za­szczyt, że mo­że­my w ten spo­sób do­ło­żyć swo­ją ce­gie­łkę do wspar­cia tych mło­dych ba­da­czy. Wie­rzy­my, że to do­pie­ro po­czątek ich ka­rie­ry na­uko­wej, a w przy­szło­ści sta­ną się fun­da­men­tem roz­wo­ju pol­skie­go prze­my­słu w za­kre­sie che­mii – po­wie­dział An­drzej Pa­łka, Dy­rek­tor Ge­ne­ral­ny Spe­cial­ty Pro­ducts Du­Pont.

Ho­no­ro­wy pa­tro­nat nad wy­da­rze­niem ob­jęli: Pol­skie To­wa­rzy­stwo Che­micz­ne, Ko­mi­tet Che­mii Ana­li­tycz­nej Pol­skiej Aka­de­mii Nauk oraz prof. dr hab. Ma­ciej Ży­licz, pre­zes Fun­da­cji na rzecz Nau­ki Pol­skiej.

- Cie­szy­my się, że po raz ko­lej­ny mo­gli­śmy uho­no­ro­wać mło­dych na­ukow­ców. Po po­zio­mie zgła­sza­nych prac ba­daw­czych i umie­jęt­no­ści pre­zen­ta­cji ich re­zul­ta­tów nie mar­twi­my się o przy­szło­ść che­mii ja­ko dys­cy­pli­ny na­uko­wej. Tym sa­mym ser­decz­nie dzi­ęku­je­my wszyst­kim uczest­ni­kom, którzy zgło­si­li swo­je pra­ce i ży­czy­my im dal­szych suk­ce­sów na­uko­wych. Jed­no­cze­śnie już te­raz wy­bie­ga­my w przy­szło­ść i cze­ka­my na ko­lej­ną edy­cję Kon­kur­su – w przy­szłym ro­ku X, ju­bi­le­uszo­wą – po­wie­dział prof. dr hab. inż. Ro­bert No­wa­kow­ski, ko­or­dy­na­tor kon­kur­su.

Na­bór zgło­szeń do ko­lej­nej edy­cji Zło­te­go Me­da­lu Che­mii roz­pocz­nie się w czerw­cu przy­szłe­go ro­ku. Sz­cze­góły do­ty­czące kon­kur­su, w tym je­go har­mo­no­gram i re­gu­la­min są do­stęp­ne na stro­nie in­ter­ne­to­wej www.zlo­ty­me­dal­che­mii.pl.

Opi­sy prac lau­re­atów:

I Na­gro­da:

Ma­ciej Piej­ko, Wy­dział Che­mii, Cen­trum No­wych Tech­no­lo­gii, Uni­wer­sy­tet War­szaw­ski
Opra­co­wa­nie kon­cep­cji me­cha­ni­zmu zwi­ja­nia bia­łek z głębo­ki­mi węzła­mi
Kie­ru­jący pra­cą: dr hab. Jo­an­na Su­łkow­ska, prof. UW i prof. dr hab. An­drzej Ko­li­ński

Nie­sa­mo­wi­te wła­ści­wo­ści bia­łek – cząste­czek cen­tral­nych dla ży­cia – za­wdzi­ęcza­ją one spe­cy­ficz­ne­mu, trój­wy­mia­ro­we­mu uło­że­niu w prze­strze­ni. Nie­daw­no od­kry­to no­wą kla­sę bia­łek o eg­zo­tycz­nej struk­tu­rze – bia­łka za­węźlo­ne, których zwi­ja­nie nie jest do­brze po­zna­ne, a ist­nie­jące kon­cep­cje te­go pro­ce­su – kon­tro­wer­syj­ne. W pra­cy prze­te­sto­wa­no za po­mo­cą sy­mu­la­cji nu­me­rycz­nych naj­wa­żniej­sze pro­po­no­wa­ne kon­cep­cje po­wsta­wa­nia głębo­kich węzłów w bia­łkach, a ta­kże no­wą kon­cep­cję, w której bia­łko za­węźla się już pod­czas swo­jej bio­syn­te­zy. Me­cha­nizm ten tłu­ma­czy, naj­le­piej spo­śród ist­nie­jących kon­cep­cji, jak na­wet głębo­kie węzły są w sta­nie utwo­rzyć się w bia­łkach.

II Na­gro­da:

Woj­ciech Staw­ski, Wy­dział Che­mii, Uni­wer­sy­tet Wro­cław­ski
Hy­bry­dy te­tra­fi­ry­ny(1.1.1.1) i tri­fi­ry­ny(2.1.1)- syn­te­za i cha­rak­te­ry­sty­ka
Kie­ru­jący pra­cą: dr hab. Mi­łosz Paw­lic­ki

W ra­mach pra­cy li­cen­cjac­kiej otrzy­ma­no no­we hy­bry­dy dwóch zwi­ąz­ków ma­kro­cy­klicz­nych, por­fi­ry­ny i tri­fi­ry­ny, które po­łączo­ne są ze so­bą kra­wędzia­mi. W otrzy­ma­nych hy­bry­dach obec­ne są dwie wnęki, które zdol­ne są do wi­ąza­nia za­rów­no me­ta­lu prze­jścio­we­go (ni­klu) jak i me­ta­lo­idu (bo­ru). Za­rów­no wi­ąza­nie ato­mu bo­ru przez otrzy­ma­ne zwi­ąz­ki, jak i ich de­pro­to­na­cja za po­mo­cą za­sa­dy, po­wo­du­ją „ko­mu­ni­ka­cję” mi­ędzy elek­tro­na­mi z ty­chże dwóch ma­kro­cy­klicz­nych części, co pro­wa­dzi do dra­stycz­nych zmian we wła­ści­wo­ściach optycz­nych.

III Na­gro­da

Se­ba­stian Go­ło­juch, Wy­dział Che­mii, Cen­trum No­wych Tech­no­lo­gii, Uni­wer­sy­tet War­szaw­ski
Syn­te­za i ba­da­nie wła­ści­wo­ści no­wych amidofosforano­wych i amidotiofosforano­wych ana­lo­gów ka­pu – po­ten­cjal­nych pro­nu­kle­oty­do­wych in­hi­bi­to­rów trans­la­cji
Kie­ru­jący pra­cą: dr hab. Ja­cek Je­mie­li­ty, prof. UW

W ra­mach pra­cy li­cen­cjac­kiej otrzy­ma­no w wy­ni­ku syn­te­zy che­micz­nej no­we, pro­nu­kle­oty­do­we i nu­kle­oty­do­we ana­lo­gi ko­ńca 5’ mRNA (ka­pu), które na­stęp­nie prze­ba­da­no z wy­ko­rzy­sta­niem me­tod bio­che­micz­nych i bio­fi­zycz­nych w ce­lu częścio­wej we­ry­fi­ka­cji ich po­ten­cja­łu te­ra­peu­tycz­ne­go. Trzy z otrzy­ma­nych pro­nu­kle­oty­do­wych ana­lo­gów oka­za­ły się wy­so­ce od­por­ne na de­gra­da­cję w wa­run­kach fi­zjo­lo­gicz­nych, wy­ka­zu­jąc jed­no­cze­śnie po­dat­no­ść na ak­ty­wa­cję przez en­zy­my obec­ne w eks­trak­tach ko­mór­ko­wych, z wy­two­rze­niem zwi­ąz­ków wy­ka­zu­jących wy­so­kie po­wi­no­wac­two do bia­łka eIF4E, które jest ce­lem te­ra­peu­tycz­nym w cho­ro­bach no­wo­two­ro­wych. Re­zul­ta­ty ba­dań po­zwo­li­ły na wy­ło­nie­nie zwi­ąz­ków, które będą uży­te w ba­da­niach bio­lo­gicz­nych z udzia­łem no­wo­two­ro­wych li­nii ko­mór­ko­wych, ale też sta­no­wią wkład w roz­wój me­todologii do­star­cza­nia le­ków po­zwa­la­jącej wy­ko­rzy­stać po­ten­cjał te­ra­peu­tycz­ny ana­lo­gów ka­pu po­przez zwi­ęk­sze­nie ich prze­ni­kal­no­ści przez bło­nę ko­mór­ko­wą.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji or­ga­ni­za­to­rów

• Prze­czy­taj też: IKONOS: warsz­ta­ty okle­ja­nia po­jaz­dów fo­lią wy­le­wa­ną już 12 grud­nia
• Prze­czy­taj też: Dni Otwar­te IKONOS już 5 grud­nia
• Prze­czy­taj też: Dni Otwar­te z ja­po­ński­mi dru­kar­ka­mi Mu­toh już 5 grud­nia
• Prze­czy­taj też: Li­no­ry­ty in­spi­ro­wa­ne wy­sta­wą w Mu­zeum Dru­kar­stwa
• Prze­czy­taj też: Eu­ro­pa­pier Pol­ska wspie­ra ak­cję Ul­tra­krew
• Prze­czy­taj też: Wy­sta­wa świ­ątecz­na w Mu­zeum Pa­pier­nic­twa
• Prze­czy­taj też: Mu­zeum Dru­kar­stwa za­pra­sza na wy­kład dr Elżbie­ty Po­ko­rzy­ńskiej pt. „In­tro­li­ga­tor­stwo war­szaw­skie XX wie­ku­&quo
• Prze­czy­taj też: Sun Che­mi­cal o przy­szło­ści farb dla wąskiej wstęgi
• Prze­czy­taj też: IV edy­cja Ogól­no­pol­skie­go Kon­kur­su Po­li­gra­ficz­ne­go
• Prze­czy­taj też: Ocze­ki­wa­nia kon­su­men­tów przy­szło­ści, a tren­dy na ryn­ku ety­kiet i opa­ko­wań we­dług Ko­ni­ca Mi­nol­ta