W sercu Krakowa, gdzie historia splata się z nowoczesnością, Zespół Szkół Poligraficzno-Medialnych im. Zenona Klemensiewicza (ZSPM) nie tylko kształci przyszłych grafików i medialistów, ale także inspiruje ich do odkrywania świata sztuki i technologii. We wrześniu 2025 roku uczniowie szkoły wzięli udział w trzech wyjątkowych wydarzeniach, które podkreśliły, jak obraz, plakat i wizje przyszłości mogą kształtować umysły młodych twórców. Od wystaw poświęconych polskiemu plakartowi po futurologiczne warsztaty – te inicjatywy pokazały, że edukacja to nie tylko teoria, ale żywa przygoda.
Pierwszego września, w Pałacu Sztuki, klasa 5bg pod opieką wychowawczyni Elżbiety Wantuch zanurzyła się w świat wystawy „Plakat to nie papier!”. Tytuł wydarzenia – „Obraz, który mówi głośniej niż słowa” – idealnie oddawał esencję ekspozycji. Ponad 200 prac wybitnych przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakatu, takich jak Henryk Tomaszewski, Jan Lenica, Andrzej Pągowski, Waldemar Świerzy czy Wojciech Fangor, przyciągało wzrok i prowokowało do myślenia. Wystawa, wzbogacona o oprawę muzyczną i głos aktorki Aliny Kamińskiej, nie była zwykłą galerią – to dynamiczna podróż przez historię plakatu jako nośnika idei, emocji i społecznego komentarza.
Uczniowie, wędrując po salach, odkrywali, jak plakat ewoluował od prostych druków do interaktywnych form multimedialnych. Kolor, typografia, symbole i przestrzeń – te narzędzia pozwalają przekazać złożone treści w uderzającym skrócie. „Plakat to nie zadrukowany papier, ale dialog z odbiorcą, reakcja na rzeczywistość” – notowali młodzi artyści w zeszytach. Od reklam po sztukę zaangażowaną, wystawa pokazała, jak tradycja splata się z eksperymentem. Dla klasy 5bg to doświadczenie stało się lekcją, że prostota bywa potężniejsza niż tysiąc słów. Inspiracje? Na pewno zaowocują własnymi projektami, gdzie uczniowie przetestują, jak ich grafiki mogą poruszać serca i umysły.
Tylko dzień później, 10 września, inna grupa – klasa 3BG z nauczycielami M. Indyką i A. Kudłą – odwiedziła tę samą przestrzeń Pałacu Sztuki. Tym razem fokus padł na wystawę „Plakat ≠ Papier – od Malczewskiego do AI”, kuratorowaną przez W.P. Onaka. Ekspozycja, podzielona na cztery sekcje tematyczne, śledziła ewolucję plakatu od symbolistycznych wizji Jacka Malczewskiego po cyfrowe eksperymenty wspomagane sztuczną inteligencją. Pracowite karty pracy zachęcały do analizy: Jak techniki artystyczne odzwierciedlają kontekst historyczny? W jaki sposób plakat łączy estetykę z przekazem społecznym i kulturalnym?
Uczniowie dyskutowali o wpływie technologii na twórczość – od klasycznych szablonów po algorytmy generujące obrazy. „Sztuka to narzędzie wyrażania idei, a nauka – fascynująca przygoda” – podsumowali po lekcji grafiki. Wydarzenie podkreśliło, że plakat nie jest reliktem przeszłości, lecz żywym medium, które adaptuje się do ery AI. Dla medialistów z ZSPM to lekcja przyszłości: jak zachować ludzką kreatywność w świecie maszyn? Na długo pozostanie w pamięci jako most między epokami, inspirujący do własnych hybrydowych projektów.
Kulminacją wrześniowych wyjść był 12 września Kongres Futurologiczny, zorganizowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe we współpracy z Polską Fundacją Fantastyki Naukowej i Wydawnictwem IX. Klasy 3df i 5cf uczestniczyły w warsztatach, które nawiązywały do spuścizny Stanisława Lema – mistrza science fiction. Pierwszy moduł, „Pokolenie przyszłości”, zmierzył się z globalnymi wyzwaniami: kryzysami klimatycznymi, migracyjnymi i politycznymi. Uczniowie, wykraczając poza krótkoterminowe prognozy, debatowali o wizjach jutra – jak sztuka i media mogą kształtować zrównoważony świat? „Przyszłość to nie dystopia, lecz szansa na kreatywne rozwiązania” – brzmiały ich wnioski.
Drugi warsztat, „Technologie dostępności”, skupił się na innowacjach dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Zegarki dotykowe, lupy, mapy Braille’a, VR, kamizelki haptyczne i komputery sterowane wzrokiem – te narzędzia pokazały, jak technologia wyrównuje szanse. Dla poligrafistów to lekcja inkluzji: jak projektować media dostępne dla wszystkich? Kongres, integrując kulturę z nauką, promował wymianę między twórcami a akademikami, podkreślając rolę literatury SF w przewidywaniu zmian. Uczniowie wrócili z głowami pełnymi idei – od plakatów o ekologii po aplikacje wspomagające komunikację.
Te trzy wydarzenia, choć różnorodne, tworzą spójną narrację o pasji ZSPM do edukacji przez sztukę. W świecie, gdzie obrazy krzyczą głośniej niż słowa, a AI rysuje przyszłość, szkoła przy os. Tysiąclecia 38 wyposaża uczniów w narzędzia do tworzenia znaczącej treści. Korzyści? Poszerzone horyzonty, nowe umiejętności i iskra kreatywności. Jak powiedział jeden z uczestników: „To nie wycieczki, to inwestycja w nasze jutro”. ZSPM kontynuuje tradycję, gdzie poligrafia spotyka się z marzeniami, a Kraków staje się laboratorium idei. Zapraszamy do śledzenia dalszych przygód – kto wie, co przyniesie październik?
Na podstawie informacji ZSPM
