We wtorek 2 sierpnia na dziedzińcu
Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A spotkali się powstańcy z
jednostek walczących w PWPW, przedstawiciele władz miasta oraz zarząd i
pracownicy PWPW S.A., by uczcić 67. rocznicę zdobycia Wytwórni przez
powstańców.
Tegoroczne obchody wybuchu Powstania
Warszawskiego w PWPW odbyły się pod hasłem „Powstańcza Wytwórnia dziś”.
Podczas uroczystości Juliusz Kulesza, jeden z ostatnich powstańców
grupy AK PWB/17/S, oraz pracownicy PWPW S.A. opowiedzieli o
wydarzeniach, jakie miały miejsce w wybranych zakątkach dzisiejszej
PWPW. Na ekranie zostały zaprezentowane historyczne i współczesne
zdjęcia opisywanych miejsc.
Reduta PWPW 1944
W czasie wojny w PWPW drukowano m.in.
banknoty emitowane przez okupanta tzw. "młynarki". Mimo, iż Niemcy
nazwali firmę „Staatsdruckerei und Münze”, na papierach wartościowych
nadal drukowano symbol PWPW. Okupant pozostawił też polski personel
Wytwórni, co pozwoliło na zawiązanie wewnątrz firmy komórki
konspiracyjnej AK pod nazwą PWB/17 (Podziemna Wytwórnia Banknotów)
podległej VII Oddziałowi Komendy Głównej ZWZ. Kiedy 2 sierpnia PWPW
oblegli powstańcy, członkowie PWB/17/S – wówczas już samodzielnej grupy
specjalnej – zaatakowali od środka, co ułatwiło szturmującym zdobycie
Wytwórni. Masywny gmach PWPW, zaprojektowany przez Antoniego Dygata,
stał się od tej chwili redutą broniącą dostępu do Nowego i Starego
Miasta. Na ulicy Zakroczymskiej zbudowano barykadę, opierającą się o
parkan gmachu. Przez 27 dni PWPW była jednym z głównych punktów
powstańczego oporu w tym rejonie Warszawy. Upadła 28 sierpnia. Zginęło
tu ok. 100 żołnierzy, gmach został zniszczony w 60 proc., a maszyny i
urządzenia w 80 proc. Do dzisiaj na parkanie Wytwórni można zobaczyć
ślady kul i odłamków w czasów Powstania Warszawskiego.
Na podstawie informacji PWPW SA