W 2014 r. świa­to­wy ry­nek opa­ko­wań był war­ty 812 mld USD. Pol­ska Izba Opa­ko­wań (PIO) sza­cu­je udział na­sze­go kra­ju w tej war­to­ści na ok. 1,3 proc. Jed­nak ro­snące PKB i za­mo­żno­ść pol­skie­go spo­łe­cze­ństwa, po­dob­nie jak po­pyt za­gra­nicz­ny, są dla ro­dzi­mych pro­du­cen­tów re­al­ną szan­są na „u­gry­zie­nie” du­żo wi­ęk­sze­go ka­wa­łka ryn­ko­we­go tor­tu. Ek­sper­ci Ban­ku Za­chod­nie­go WBK prze­wi­du­ją, że do 2018 r. pol­ski sek­tor opa­ko­wań mo­że uro­snąć na­wet o 20 proc., co będzie w du­żej mie­rze za­słu­gą eks­por­tu oraz in­no­wa­cji.

Pro­duk­cja opa­ko­wań to obec­nie je­den z naj­prężniej roz­wi­ja­jących się sek­to­rów go­spo­dar­ki glo­bal­nej. Co wi­ęcej, tren­dy spo­łecz­no­-e­ko­no­micz­ne, de­mo­gra­ficz­ne i kul­tu­ro­we oraz zmia­ny we wzor­cach kon­sump­cyj­nych na świe­cie, kszta­łtu­ją opty­mi­stycz­ne pro­gno­zy dłu­go­ter­mi­no­we: we­dług agen­cji ana­li­tycz­nej Smi­thers Pi­ra ry­nek opa­ko­wań na świe­cie będzie rósł o 3,5 proc. rocz­nie aż do 2020 r. –W dzi­siej­szych cza­sach prak­tycz­nie żad­ne­go pro­duk­tu nie da się trans­por­to­wać, ma­ga­zy­no­wać czy sprze­da­wać bez od­po­wied­nie­go opa­ko­wa­nia. Wo­bec co­raz szyb­sze­go po­stępu cy­wi­li­za­cyj­ne­go i ro­snącej kon­ku­ren­cji, ro­la opa­ko­wań ro­śnie. Opa­ko­wa­nia ma­ją wpływ na ca­ły cykl ży­cia pro­duk­tu, po­cząw­szy od kon­fi­gu­ra­cji pro­ce­su pro­duk­cyj­ne­go aż do de­cy­zji za­ku­po­wej fi­nal­ne­go kon­su­men­ta – pod­kre­śla Ro­man Na­gler, dy­rek­tor kre­dy­to­wy ds. sek­to­rów Ban­ku Za­chod­nie­go WBK.

Trzy źródła po­ten­cja­łu pol­skich opa­ko­wań

Po­ten­ta­ta­mi glo­bal­ne­go ryn­ku opa­ko­wań są obec­nie Sta­ny Zjed­no­czo­ne, Ja­po­nia i Unia Eu­ro­pej­ska. W Pol­sce, zgod­nie z ana­li­za­mi PIO, ry­nek jest war­ty po­nad 8 mld EUR a pro­duk­cją zaj­mu­je się ok. 8 tys. podmio­tów (głów­nie MŚP). Dla części kra­jo­wych wy­twóców two­rzyw sztucz­nych, szkła, pa­pie­ru czy dru­kar­ni pro­duk­cja opa­ko­wań jest dzia­łal­no­ścią uzu­pe­łnia­jącą, ale wie­lu do­strze­gło już per­spek­ty­wę zy­sków kry­jących się w tej spe­cja­li­za­cji. Bio­rąc pod uwa­gę do­bre pro­gno­zy wzro­stu PKB i eks­por­tu Pol­ski oraz po­ziom in­we­sty­cji re­ali­zo­wa­nych przez bra­nżę, eks­per­ci Ban­ku Za­chod­nie­go WBK pro­gno­zu­ją, że do 2018 r. ry­nek mo­że uro­snąć na­wet o 20 proc. w po­rów­na­niu do b.r.

Źródła po­ten­cjal­ne­go suk­ce­su pol­skiej bra­nży opa­ko­wa­nio­wej są co naj­mniej trzy. Pierw­szym jest po­pyt ryn­ku kra­jo­we­go. – Zgod­nie z na­szy­mi wy­li­cze­nia­mi, w po­rów­na­niu z ryn­kiem opa­ko­wań kra­jów wy­so­ko­ro­zwi­ni­ętych, zu­ży­cie opa­ko­wań per ca­pi­ta w Pol­sce jest o ok. 40 proc. mniej­sze. Prze­ci­ęt­ny kon­su­ment z Eu­ro­py Za­chod­niej, USA czy Ja­po­nii zu­ży­wa śred­nio w ci­ągu ro­ku opa­ko­wa­nia o war­to­ści ok. 300–340 EUR. Tym­cza­sem Po­la­cy „roz­pa­ko­wu­ją” rocz­nie ok. 226 EUR. Lu­ka jest spo­ra, ale co­raz bar­dziej upo­dab­nia­my się do Za­cho­du je­śli cho­dzi o po­ziom i wzor­ce kon­sump­cji. Będzie­my za­tem nadra­biać dy­stans – mówi Wa­cław Wa­siak, Dy­rek­tor Pol­skiej Izby Opa­ko­wań.

Dru­gą ogrom­ną szan­sę dla pol­skich opa­ko­wań sta­no­wią za­mówie­nia kra­jo­wych firm pro­du­ku­jących na eks­port. – Ry­nek opa­ko­wań jest bar­dzo moc­no sko­re­lo­wa­ny z sek­to­ra­mi, będący­mi mo­to­ra­mi pol­skie­go eks­por­tu tj. prze­my­słem spo­żyw­czym, me­bla­mi, ar­ty­ku­ła­mi AGD, częścia­mi mo­to­ry­za­cyj­ny­mi czy far­ma­ceu­ty­ka­mi i ko­sme­ty­ka­mi. Ek­sport ro­śnie szyb­ciej od ca­łej go­spo­dar­ki, wi­ęc i tem­po roz­wo­ju prze­my­słu opa­ko­wań po­win­no być za­uwa­żal­nie szyb­sze od tem­pa wzro­stu PKB. Sza­cu­je­my, że je­śli wzrost eks­por­tu z Pol­ski ma wy­nie­ść w 2016 r. 6,9 proc., a w la­tach 2017 i 2018 r. od­po­wied­nio 9 i 9,6 proc., to w co naj­mniej po­dob­nym stop­niu będzie ro­sło wy­ko­rzy­sta­nie opa­ko­wań prze­zna­czo­nych dla pro­duk­tów eks­por­to­wa­nych z Pol­ski – mówi Ar­tur Cho­dac­ki, czło­nek za­rządu Ban­ku Za­chod­nie­go WBK.

Trze­cim źródłem do­brej pas­sy prze­my­słu opa­ko­wa­nio­we­go po­wi­nien być eks­port sa­mych opa­ko­wań. Wg sza­cun­ków PIO, obec­nie na ryn­ki za­gra­nicz­ne tra­fia ok. 15–20 proc. pro­duk­cji bra­nży. Ek­sper­ci Ban­ku Za­chod­nie­go WBK pod­kre­śla­ją jed­nak po­ten­cjał dal­szej eks­pan­sji. Uwa­ża­ją oni, że ofer­ta pol­skich pro­du­cen­tów jest na wy­so­kim eu­ro­pej­skim po­zio­mie, a kra­jo­we fir­my zdo­by­ły już wia­ry­god­no­ść w oczach za­gra­nicz­nych kon­tra­hen­tów. Dla wie­lu wy­twór­ców eks­port sta­je się osią stra­te­gii sprze­da­żo­wych.

Obec­nie kra­jo­wy prze­my­sł opa­ko­wa­nio­wy w pe­łni za­spo­ka­ja po­trze­by ryn­ku we­wnętrz­ne­go i ma nadwy­żki mo­cy pro­duk­cyj­nych na po­zio­mie 20–25 proc. – Za­go­spo­da­ro­wa­nie nadwy­żek jest uwa­run­ko­wa­ne mi­ędzy­na­ro­do­wą sy­tu­acją eko­no­micz­ną (Za­chód) oraz po­li­tycz­ną (Wschód), a ta­kże ska­lą wspar­cia pol­skich firm na ryn­kach ta­kich jak Bli­ski Wschód, Afry­ka Północ­na czy Ame­ry­ka Ła­ci­ńska. To bar­dzo obie­cu­jące kie­run­ki dla ca­łe­go eks­por­tu, a wi­ęc ta­kże dla pol­skich opa­ko­wań – mówi Ro­man Na­gler. Wy­ro­by z two­rzyw sztucz­nych (1/3 tych wy­ro­bów to opa­ko­wa­nia), zna­la­zły się na bar­dzo wy­so­kim 10. miej­scu ran­kin­gu Ek­spor­to­we TOP50 2016, który uwzględ­nia 50 bra­nż z naj­wi­ęk­szą szan­są na suk­ces sprze­da­ży za­gra­nicz­nej w naj­bli­ższych la­tach.

Je­dy­na słusz­na stra­te­gia: in­no­wa­cje

Opa­ko­wa­nia wpły­wa­ją na uspraw­nie­nie pro­ce­sów pro­duk­cyj­nych i or­ga­ni­za­cyj­nych, po­ziom ren­tow­no­ści, kwe­stie ochro­ny śro­do­wi­ska czy też wy­różnie­nie da­ne­go pro­duk­tu spo­śród in­nych, a to otwie­ra ogrom­ną prze­strzeń dla udo­sko­na­leń i in­no­wa­cji. Ana­li­ty­cy świa­to­we­go ryn­ku opa­ko­wań twier­dzą wręcz, że bra­nża ma po­ziom in­no­wa­cyj­no­ści po­rów­ny­wal­ny z Do­li­ną Krze­mo­wą. Rów­nież Wa­cław Wa­siak, dy­rek­tor PIO pod­kre­śla, że ci­ągłe prze­obra­że­nia na ryn­ku dóbr kon­sump­cyj­nych, no­we tren­dy w sprze­da­ży i pro­mo­cji oraz ocze­ki­wa­nia pro­du­cen­tów różne­go ty­pu to­wa­rów po­wo­du­ją, że bra­nża bły­ska­wicz­nie się zmie­nia. To sty­mu­lu­je nie­wy­obra­żal­ną wręcz in­no­wa­cyj­no­ść, za­rów­no w kon­te­kście ma­te­ria­łów opa­ko­wa­nio­wych, jak i ty­pów sa­mych opa­ko­wań. Przy­kła­do­wo, we wszyst­kich kra­jach za­chod­nich ze względu na zmniej­sze­nie li­czeb­no­ści ro­dzin i wzrost od­set­ka sin­gli ro­śnie po­pyt na mniej­sze opa­ko­wa­nia. Z ko­lei ro­snąca świa­do­mo­ść kon­su­men­tów w za­kre­sie ochro­ny śro­do­wi­ska czy co­raz ostrzej­sze wy­ma­ga­nia re­gu­la­cyj­ne wzmac­nia­ją po­pyt na opa­ko­wa­nia z ma­te­ria­łów bio­de­gra­do­wal­nych oraz ła­two pod­da­jących się pro­ce­som re­cy­klin­gu o ni­skim współczyn­ni­ku emi­sji CO2. Bra­nżę ca­ły czas zmie­nia też m.in. dy­na­micz­ny roz­wój han­dlu in­ter­ne­to­we­go, który za­po­cząt­ko­wał ogrom­ną fa­lę in­no­wa­cji na ryn­ku opa­ko­wań z tek­tu­ry fa­li­stej. Zmia­ny są in­spi­ro­wa­ne rów­nież przez no­we do­bra i pro­duk­ty, dla których po­trzeb­ne są no­we ty­py opa­ko­wań. Zna­ne są już np. opa­ko­wa­nia, które ko­mu­ni­ku­ją się z kon­su­men­tem, świe­cą, ru­sza­ją się czy uru­cha­mia­ją apli­ka­cje mo­bil­ne na smart­fo­nach.

W ob­sza­rze in­no­wa­cji ogrom­ne mo­żli­wo­ści dla firm z bra­nży opa­ko­wań stwa­rza no­wa per­spek­ty­wa unij­na 2014–20120, przede wszyst­kim za spra­wą pro­gra­mu In­te­li­gent­ny Ro­zwój. Unia ofe­ru­je do­fi­nan­so­wa­nie za­rów­no fir­mom, które chcą roz­po­cząć pro­jek­ty ba­daw­czo­-ro­zwo­jo­we i in­we­sto­wać w inno­wacje, jak i przed­si­ębior­stwom już pro­wa­dzącym ta­kie dzia­ła­nia. Fir­my mo­gą ta­kże li­czyć na wspar­cie w dąże­niach do in­ter­na­cjo­na­li­za­cji ich dzia­łal­no­ści oraz (w za­le­żno­ści od re­gio­nu) z pro­gra­mów re­gio­nal­nych lub w ra­mach pro­gra­mu Pol­ska Wschod­nia. Bar­dzo go­rące dla firm, nie tyl­ko w bra­nży opa­ko­wań, jest te­go­rocz­ne la­to. Z ko­ńcem lip­ca za­ko­ńczy się na­bór wnio­sków w ra­mach dzia­ła­nia „Szyb­ka ście­żka”, gdzie fir­my mo­gą do­stać wspar­cie na re­ali­za­cję prac B+R. W okre­sie li­pie­c-sier­pień prze­wi­dy­wa­ny jest na­bór dla du­żych firm w ra­mach dz.1.1.2 wspie­ra­jące­go wdro­że­nia in­sta­la­cji de­mon­stra­cyj­nych i pi­lo­ta­żo­wych. Od 1 czerw­ca do 31 sierp­nia będą przyj­mo­wa­ne wnio­ski w ra­mach dz.3.2.1 wspie­ra­jące­go wdro­że­nie wła­snych prac roz­wo­jo­wych. Bank Go­spo­dar­stwa Kra­jo­we­go ogło­sił roz­po­częcie w lip­cu tr­wa­jące­go do ko­ńca wrze­śnia na­bo­ru wnio­sków o pre­mie w wy­so­ko­ści do 6 mln zł na wspar­cie in­we­sty­cji zwi­ąza­nych z wdro­że­niem za­ku­pio­nych lub wła­snych no­wych tech­no­lo­gii.

Przy­szło­ść pol­skiej bra­nży opa­ko­wań oraz naj­wa­żniej­sze za­gad­nie­nia zwi­ąza­ne z jej roz­wo­jem będą te­ma­tem III Kon­gre­su Prze­my­słu Opa­ko­wań „Opa­ko­wa­nia w ła­ńcu­chu do­sta­w”, który od­będzie się 27 wrze­śnia 2016 r. w Po­zna­niu. Bank Za­chod­ni WBK jest Part­ne­rem wy­da­rze­nia.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji fir­my Bank Za­chod­ni WBK

• Prze­czy­taj też: Do­kąd zmie­rza ry­nek dru­ku?
• Prze­czy­taj też: Skrypt „Pod­sta­wy BHP i ana­li­za za­gro­żeń w prze­my­śle po­li­gra­ficz­ny­m”
• Prze­czy­taj też: Se­kre­ty po­tęgi or­ga­ni­za­cji wg RAJAPACK
• Prze­czy­taj też: Ra­port śro­do­wi­sko­wy Sun Che­mi­cal za rok 2015
• Prze­czy­taj też: Świa­to­wy Dzień Bez­pie­cze­ństwa i Och­ro­ny Zdro­wia w Pra­cy
• Prze­czy­taj też: Ko­lek­cja zdjęć So­ni Szóstak do­stęp­na już od 27 kwiet­nia
• Prze­czy­taj też: Wy­da­no Ksi­ęgę znacz­ków 2015
• Prze­czy­taj też: No­wy bank­not ko­lek­cjo­ner­ski z oka­zji 1050. rocz­ni­cy Chrz­tu Pol­ski
• Prze­czy­taj też: Ko­lek­cja „Di­scon­nec­t” by Fo­to­lia – za­pi­ski z podróży trój­ki uta­len­to­wa­nych fo­to­gra­fów
• Prze­czy­taj też: Jak na­pi­sać be­st­sel­ler i czy tech­no­lo­gia mo­że w tym po­móc?