Za­kła­dy Sto­ra En­so w Skut­skär na dro­dze do pe­łnej neu­tral­no­ści względem śla­du węglo­we­goPoprzedni artykuł 

W na­le­żącej do Sto­ra En­so ce­lu­lo­zow­ni Skut­skär (we wschod­niej części Szwe­cji) wdra­ża­ne są ko­lej­ne dzia­ła­nia ma­jące – do­ce­lo­wo – w pe­łni zneu­tra­li­zo­wać jej wpływ na śro­do­wi­sko na­tu­ral­ne. Ten no­wo­cze­sny za­kład spe­cja­li­zu­je się w wy­twa­rza­niu ce­lu­lo­zy hi­gie­nicz­nej, prze­zna­czo­nej do pro­duk­cji różne­go ro­dza­ju wy­ro­bów hi­gie­ny oso­bi­stej (ta­kże chłon­nych np. pie­luch) oraz włók­nin o splo­cie płócien­nym.

Po­cząt­ki fa­bry­ki Skut­skär si­ęga­ją 1895 ro­ku – wó­wczas jej rocz­ne mo­ce pro­duk­cyj­ne wy­no­si­ły za­le­d­wie 6 tys. ton ce­lu­lo­zy. Obec­nie jej po­ten­cjał osi­ągnął po­ziom 545 tys. ton. Wraz ze wzro­stem pro­duk­cji, Sto­ra En­so sta­le re­du­ko­wa­ła też ślad węglo­wy ge­ne­ro­wa­ny przez ten szwedz­ki za­kład. Na prze­strze­ni mi­nio­nych lat wdro­żo­no tu sze­reg dzia­łań, które ma­ją uczy­nić Skut­skär za­kładem w pe­łni pro­eko­lo­gicz­nym. Jak po­in­for­mo­wa­ła ostat­nio Sto­ra En­so, cel ten jest co­raz bli­żej.

Dro­ga do neu­tral­no­ści względem śla­du węglo­we­go

W 2008 ro­ku w ce­lu­lo­zow­ni roz­po­częły się pra­ce ma­jące na ce­lu za­bez­pie­cze­nie sa­mo­wy­star­czal­no­ści za­kła­du pod względem ener­gii nie­zbęd­nej do je­go funk­cjo­no­wa­nia. Wó­wczas to sta­ry ko­cioł ko­ro­wy za­czął być wy­ko­rzy­sty­wa­ny do spa­la­nia ko­ry drzew­nej. Na­stęp­nie wy­bu­do­wa­no tu pi­ęć wia­tra­ków, co mia­ło w jesz­cze wi­ęk­szym stop­niu zre­du­ko­wać ilo­ść pa­liw ko­pal­nych uży­wa­nych wcze­śniej do za­si­la­nia za­kła­du. Ostat­ni krok ku nie­za­le­żno­ści od pa­liw ko­pal­nych zo­stał zre­ali­zo­wa­ny w 2016 ro­ku, gdy w ce­lu­lo­zow­ni – za­miast ro­py naf­to­wej – za­częto spa­la­nie ba­zu­jące­go na drew­nie ole­ju smo­ło­we­go. Jest on pro­duk­tem ubocz­nym, uzy­ski­wa­nym z ole­ju ta­lo­we­go i wy­ko­rzy­sty­wa­nym przez za­kład ja­ko biopa­liwo. Sto­ra En­so jest zwo­len­ni­kiem i pro­mo­to­rem tzw. ka­ska­do­we­go wy­ko­rzy­sta­nia drew­na. Po­de­jście to ozna­cza, że ca­łe drze­wo, a wi­ęc wszyst­kie je­go części, od­pa­dy le­śne i ubocz­ne od­pa­dy prze­my­sło­we po­wsta­łe w wy­ni­ku obrób­ki drew­na są wy­ko­rzy­sty­wa­ne w naj­lep­szy mo­żli­wy spo­sób. Wszyst­ko po to, by w jak najwi­ęk­szym stop­niu za­stąpić ma­te­ria­ły ba­zu­jące na su­row­cach ko­pal­nych. Obec­nie ca­ła ener­gia, cie­pło i moc wy­twa­rza­ne przez ce­lu­lo­zow­nię Skut­skär po­wsta­ją w opar­ciu o biopa­liwa. Jak po­da­je Sto­ra En­so, ba­da­nia zre­ali­zo­wa­ne tu w grud­niu 2021 ro­ku po­twier­dzi­ły, że za­kład ten jest w 93% sa­mo­wy­star­czal­ny w kon­te­kście elek­trycz­no­ści. Co wi­ęcej, sprze­da­je on rów­nież nadmiar wy­twa­rza­nej tu ener­gii do kra­jo­wej sie­ci ener­ge­tycz­nej.

Naj­now­szy pro­jekt in­we­sty­cyj­ny, które­go ce­lem jest dal­sza po­pra­wa wy­daj­no­ści w pro­duk­cji ce­lu­lo­zy hi­gie­nicz­nej, zo­stał za­anon­so­wa­ny w stycz­niu te­go ro­ku. Kosz­tem 40 mln eu­ro zre­ali­zo­wa­ne tu zo­sta­ną ko­lej­nej kro­ki, ma­jące w jesz­cze wi­ęk­szym stop­niu uczy­nić za­kład neu­tral­nym względem śla­du węglo­we­go. Pro­jekt za­kłada m.in. re­duk­cję ilo­ści zu­ży­wa­nej ener­gii i uty­li­zo­wa­nej wo­dy, jak też mniej­sze wy­ko­rzy­sty­wa­nie zwi­ąz­ków che­micz­nych do wy­bie­la­nia. Jak pod­kre­śla Sto­ra En­so, fa­bry­ka jest bar­dzo bli­sko osi­ągni­ęcia za­ło­żo­ne­go przed la­ty ce­lu; obec­nie jej pro­duk­cja w 99% ba­zu­je na su­row­cach nie­ko­pal­nych.

Ce­lu­lo­zow­nia Skut­skär jest też uczest­ni­kiem, częścio­wo re­ali­zo­wa­ne­go ze środ­ków unij­nych, pro­gra­mu ACCESS, który za­kła­da po­zy­ski­wa­nie i prze­cho­wy­wa­nie dwu­tlen­ku węgla przy uży­ciu tech­no­lo­gii Bio­-CCS. Pierw­sza fa­za pro­jek­tu – po­zy­ski­wa­nie węgla, będzie w for­mie pi­lo­ta­żo­wej re­ali­zo­wa­ne wła­śnie w tym szwedz­kim za­kła­dzie Sto­ra En­so. Ca­łe przed­si­ęw­zi­ęcie ma tr­wać czte­ry la­ta. Pierw­sze pi­lo­ta­żo­we te­sty z tym zwi­ąza­ne za­czną się na po­cząt­ku 2023 ro­ku.

Dzia­ła­nia wdra­ża­ne w Skut­skär są zbie­żne z nie­daw­no ogło­szo­ny­mi przez kon­cern no­wy­mi ce­la­mi śro­do­wi­sko­wy­mi. Zgod­nie z ich za­ło­że­nia­mi do 2050 ro­ku wszyst­kie pro­duk­ty i roz­wi­ąza­nia ofe­ro­wa­ne przez Sto­ra En­so ma­ją być w 100% re­ge­ne­ro­wal­ne. Ja­ko naj­wi­ęk­szy w Eu­ro­pie pro­du­cent ce­lu­lo­zy hi­gie­nicz­nej, Skut­skär po raz ko­lej­ny wy­zna­cza tren­dy w ob­sza­rze „de­kar­bo­ni­za­cji” dzia­łań za­kła­dów prze­my­sło­wych.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji Po­li­gra­ficz­nej Agen­cji In­for­ma­cyj­nej

 Pro­duk­cja: We­bFa­bri­ka 1999–2025 | Kon­takt | Re­gu­la­min | Po­li­ty­ka Pry­wat­no­ści