Sto­ra En­so i dzia­ła­nia w ob­sza­rze „car­bon hand­print” – z my­ślą o przy­szło­ści pla­ne­tyPoprzedni artykuł 

Fot.: Stora Enso
Fot.: Sto­ra En­so

Sto­ra En­so po­in­for­mo­wa­ła o re­ali­zo­wa­nych przez fir­mę dzia­ła­niach w ob­sza­rze tzw. „car­bon hand­prin­t” – two­rze­nia i wpro­wa­dza­nia na ry­nek pro­duk­tów, roz­wi­ązań i usług, po­zwa­la­jących jej klien­tom na ob­ni­ża­nie śla­du węglo­we­go („car­bon fo­ot­prin­t”) i uła­twia­jących wdra­ża­nie przez nich wła­snych ini­cja­tyw śro­do­wi­sko­wych. Nor­dyc­ki kon­cern od wie­lu lat jest orędow­ni­kiem po­li­ty­ki zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju, zbie­żnej z za­sa­da­mi GOZ.

Fir­ma sta­ra się wska­zy­wać kie­run­ki w tym ob­sza­rze i po­dej­mu­je tu sze­reg ini­cja­tyw. Są ni­mi m.in.: two­rze­nie i roz­wi­ja­nie in­no­wa­cyj­nych, pro­eko­lo­gicz­nych ma­te­ria­łów; współpra­ca z part­ne­ra­mi i klien­ta­mi umo­żli­wia­jąca szyb­sze ich wdro­że­nie w ska­li ryn­ko­wej, a ta­kże pro­mo­wa­nie co­raz lep­szych roz­wi­ązań i na­rzędzi, po­zwa­la­jących co­raz le­piej mie­rzyć rze­czy­wi­sty wpływ wszyst­kich pro­duk­tów, zwłasz­cza co­dzien­ne­go użyt­ku, na na­szą pla­ne­tę i jej przy­szło­ść.

Jak po­da­je Sto­ra En­so jed­ną z naj­częściej spo­ty­ka­nych me­tod mie­rze­nia owe­go wpły­wu jest tzw. ślad węglo­wy („car­bon fo­ot­prin­t”), który sta­no­wi skła­do­wą różnych ne­ga­tyw­nych czyn­ni­ków, głów­nie po­zio­mu ga­zów cie­plar­nia­nych emi­to­wa­nych przez da­ną fir­mę w kon­te­kście pro­duk­cji, uży­cia czy uty­li­za­cji wy­ro­bu (np. opa­ko­wa­nia), ale też za­cho­wań kon­su­men­tów lub dzia­łań przez nich po­dej­mo­wa­nych. Jed­nak zda­niem fir­my mie­rzyć mo­żna rów­nież zja­wi­ska ko­rzyst­nie od­dzia­łu­jące na śro­do­wi­sko na­tu­ral­ne i za­po­bie­ga­jące zmia­nom kli­ma­tycz­nym – za po­mo­cą wska­źni­ka „car­bon hand­prin­t”.

Czym jest „car­bon hand­prin­t”?

Jak wska­zu­je Sto­ra En­so, aby le­piej wy­ja­śnić zna­cze­nie „car­bon hand­prin­t”, war­to za­cząć od po­wszech­nie zna­ne­go „car­bon fo­ot­prin­t”. W kon­te­kście te­go dru­gie­go mo­wa jest o emi­sji ga­zów cie­plar­nia­nych, ge­ne­ro­wa­nych w ca­łym ła­ńcu­chu do­staw (ła­ńcu­chu war­tości) ,do­ty­czącym da­ne­go pro­duk­tu nie­za­le­żnie od je­go za­sto­so­wań i funk­cji ja­kie spe­łnia. „Car­bon hand­prin­t” z ko­lei to ilo­ść emi­sji ga­zów, ja­ką wy­eli­mi­no­wa­no dzi­ęki za­sto­so­wa­niu da­ne­go roz­wi­ąza­nia.

Gdy mówi­my o da­nym pro­duk­cie – tłu­ma­czy Sto­ra En­so – za­zwy­czaj je­go wy­two­rze­nie wi­ąże się z kon­kret­nym ce­lem. Fir­ma po­da­je za przy­kład opa­ko­wa­nie spo­żyw­cze, które­go funk­cją jest do­star­cza­nie – w bez­piecz­ny spo­sób – żyw­no­ści do kon­su­men­tów, jak też za­po­bie­ga­nie mar­no­wa­niu się pro­duk­tów spo­żyw­czych.

W kon­te­kście „car­bon fo­ot­prin­t” ge­ne­ro­wa­ne­go przez opa­ko­wa­nie spo­żyw­cze, na­le­ży za­tem prze­ana­li­zo­wać po­ziom emi­sji ga­zów ge­ne­ro­wa­nej przy je­go pro­duk­cji i ca­łym cy­klu ży­cia. Jed­nak gdy w grę wcho­dzi emi­sja dwu­tlen­ku węgla, po­ja­wia­jąca się si­łą rze­czy przy po­wsta­wa­niu i użyt­ko­wa­niu opa­ko­wań, ich pro­duk­cja i od­po­wied­nia uty­li­za­cja mo­że wpły­nąć na ogra­ni­cze­nie i re­duk­cję emi­sji ga­zów cie­plar­nia­nych. Wó­wczas mówi­my o „car­bon hand­prin­t” czy­li po­zy­tyw­nym dzia­ła­niu, ja­kie mo­żna pod­jąć, by ten ne­ga­tyw­ny wpływ ogra­ni­czyć.

Szer­sze spoj­rze­nie

Jak pod­kre­śla Sto­ra En­so, kon­cep­cja „car­bon hand­prin­t” jest re­la­tyw­nie no­wa, ale jej ro­la ro­śnie. Gdy bo­wiem spoj­rzeć na tzw. su­sta­ina­bi­li­ty, a wi­ęc po­li­ty­kę zrówno­ważonego roz­wo­ju, istot­nym jest oce­nia­nie jej w szer­szej per­spek­ty­wie. Zda­niem Sto­ra En­so, zbyt du­ża kon­cen­tra­cja wy­łącz­nie na tzw. śla­dzie węglo­wym po­wo­du­je za­ma­za­nie wła­ści­we­go obra­zu w od­nie­sie­niu do da­ne­go pro­duk­tu i je­go za­sto­so­wań – m.in. w kon­te­kście po­ten­cjal­ne­go ogra­ni­cze­nia emi­sji CO2 przy je­go pro­duk­cji. Je­że­li bo­wiem ilo­ść wyelimino­wanych ga­zów cie­plar­nia­nych, zwi­ąza­nych z tym pro­ce­sem i uży­wa­niem da­ne­go pro­duk­tu prze­kra­cza po­ziom ge­ne­ro­wa­ne­go przez nie­go śla­du węglo­we­go, mo­żna go – zda­niem Sto­ra En­so – uznać za bar­dziej przy­ja­zny dla śro­do­wi­ska na­tu­ral­ne­go niż ta­kie­go, który po­wsta­wa­łby bez po­dej­mo­wa­nia tych po­zy­tyw­nych dzia­łań ogra­ni­cza­jących wpływ na śro­do­wi­sko na­tu­ral­ne.

Przy­kła­dem, ja­ki po­da­je fir­ma w tym kon­te­kście, jest opa­ko­wa­nie do na­po­jów. Tu Sto­ra En­so wzi­ęła pod uwa­gę li­tro­we opa­ko­wa­nie kar­to­no­we na sok i al­ter­na­tyw­ny po­jem­nik, wy­ko­na­ny z pla­sti­ku. Po­wo­łu­jąc się na nie­daw­ne ba­da­nia po­rów­naw­cze uwzględ­nia­jące cykl ży­cia różnych pro­duk­tów, fir­ma po­da­je, że opa­ko­wa­nie kar­to­no­we ge­ne­ru­je ni­ższy ślad węglo­wy od swo­je­go od­po­wied­ni­ka wy­two­rzo­ne­go z two­rzy­wa sztucz­ne­go. Ta po­zy­tyw­na różni­ca, w mo­men­cie re­zy­gna­cji z pla­sti­ku na rzecz kar­to­nu, sta­no­wi ww. „car­bon hand­prin­t”.

Sto­ra En­so pod­kre­śla, że wy­twa­rza­ne przez nią kar­to­ny po­wsta­ją przy zna­czącym udzia­le ener­gii od­na­wial­nej i są pro­jek­to­wa­ne z my­ślą o wy­daj­nym ich sto­so­wa­niu. Ba­zu­jąc na włók­nach, ofe­ru­ją – jak za­pew­nia – ni­ższy ślad węglo­wy i ge­ne­ru­ją wy­ższy „car­bon hand­prin­t” niż al­ter­na­tyw­ne roz­wi­ąza­nia wy­ko­na­ne ze szkła czy pla­sti­ku. Po­za opa­ko­wa­nia­mi na na­po­je, Sto­ra En­so po­sia­da w swo­jej ofer­cie np. tek­tu­rę li­tą ty­pu FBB uży­wa­ną do pa­ko­wa­nia su­chej żyw­no­ści, ko­sme­ty­ków, cze­ko­la­dy i wie­lu in­nych wy­ro­bów. Fir­ma do­da­je, że rów­nież te­go ty­pu asor­ty­ment – w kon­te­kście wcze­śniej przy­ta­cza­nych ba­dań – za­pew­nia wy­ższy po­ziom „car­bon hand­prin­t”, czy­ni­ąc opa­ko­wa­nie kar­to­no­we atrak­cyj­ną al­ter­na­ty­wą dla pla­sti­ku.

Sto­ra En­so: pio­nier w za­kre­sie mie­rze­nia „car­bon hand­prin­t”

Ter­min „car­bon hand­prin­t” funk­cjo­nu­je od oko­ło 5–10 lat, będąc – jak pod­kre­śla Sto­ra En­so – re­la­tyw­nie no­wym, co po­wo­du­je, że do­tych­czas nie po­wstał ża­den po­wszech­nie uzna­wa­ny, glo­bal­ny stan­dard je­go obli­cza­nia. Zda­niem fir­my – sa­ma za­sa­da dzia­ła­nia tej kon­cep­cji jest do­ść pro­sta, ale rze­czy­wi­ste po­mia­ry z nią zwi­ąza­ne są nie­co bar­dziej zło­żo­ne.

Sto­ra En­so wska­zu­je tu np. na po­rów­na­nie emi­sji CO2, jak w przy­pad­ku wcze­śniej wspo­mnia­ne­go opa­ko­wa­nia kar­to­no­we­go na sok. Jed­nak są też in­ne spo­so­by li­cze­nia „car­bon hand­prin­t”. Gdy np. ana­li­zo­wa­na jest kwe­stia za­mkni­ęte­go obie­gu czy za­so­bów, a spo­sób my­śle­nia mo­że być po­dob­ny. Tu w grę wcho­dzi zmie­rze­nie, a na­stęp­nie po­rów­na­nie ilo­ści za­so­bów nie­zbęd­nych do wy­two­rze­nia i do­star­cze­nia da­ne­go pro­duk­tu na ry­nek. Ofe­ru­jący lep­sze pa­ra­me­try w kon­te­kście za­sad GOZ i zu­ży­cia za­so­bów, mo­że być – wg Sto­ra En­so – uzna­ny za po­sia­da­jący wy­ższy po­ziom „car­bon hand­prin­t”.

Sto­ra En­so pro­wa­dzi pio­nier­skie pra­ce w za­kre­sie stwo­rze­nia tech­ni­ki mie­rze­nia „car­bon hand­prin­t”, współpra­cu­jąc w tym ob­sza­rze z uczel­nia­mi, in­sty­tu­ta­mi ba­daw­czy­mi oraz klien­ta­mi. Obec­nie – jak pod­kre­śla fir­ma – kal­ku­la­cje w tym za­kre­sie są naj­bar­dziej pre­cy­zyj­ne w kon­te­kście zmian kli­ma­tycz­nych i po­zio­mu emi­sji dwu­tlen­ku węgla. Jed­nak – i to zda­niem Sto­ra En­so czy­ni ca­ły pro­ces jesz­cze bar­dziej in­te­re­su­jącym – rów­nie istot­ne są kwe­stie mie­rze­nia po­zio­mu zgod­no­ści pro­duk­tu z GOZ i czyn­ni­ki spo­łecz­ne z nim zwi­ąza­ne.

Jed­ną ze sto­so­wa­nych tu kon­cep­cji jest tzw. LCA (li­fe­cyc­le as­ses­sment) – oce­na cy­klu ży­cia pro­duk­tu. Jest ona też me­to­dą sto­so­wa­ną obec­nie przy obli­cza­niu wska­źni­ka „car­bon hand­prin­t”. Uw­zględ­nia przy tym różne ka­te­go­rie czyn­ni­ków w od­nie­sie­niu do różnych ob­sza­rów zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju – bra­ne są tu za­tem pod uwa­gę np. zmia­ny kli­ma­tycz­ne, zu­ży­cie wo­dy czy za­so­bów.

Sto­ra En­so współpra­cu­je z czo­ło­wy­mi uni­wer­sy­te­ta­mi i in­sty­tu­cja­mi ba­daw­czy­mi, m.in. VTT (Cen­trum Ba­dań Tech­no­lo­gicz­nych), LUT (Po­li­tech­ni­ką Lap­pe­en­ran­ta­-Lah­ti) oraz MIT (In­sty­tu­tem Tech­no­lo­gicz­nym Mas­sa­chu­setts), w ce­lu wy­na­le­zie­nia i stwo­rze­nia pi­lo­ta­żo­we­go pro­gra­mu dla no­wej me­to­do­lo­gii, umo­żli­wia­jącej po­miar „car­bon hand­prin­t”. Jak pod­kre­śla fir­ma, pro­ces ten wy­ma­ga pra­cy i za­an­ga­żo­wa­nia ze stro­ny różnych je­go uczest­ni­ków, jed­nak je­go kon­ty­nu­owa­nie jest nie­zwy­kle istot­ne. Sto­ra En­so an­ga­żu­je do nie­go swo­ich part­ne­rów, za­chęca­jąc ich do włącza­nia się w jej dzia­ła­nia słu­żące dal­szej „e­ko­-e­wo­lu­cji” i two­rze­niu roz­wi­ązań do­brych dla ca­łej pla­ne­ty.

Fir­ma do­da­je, że w przy­szło­ści nie­zwy­kle istot­nym będzie za­pew­nie­nie dal­sze­go roz­wo­ju ww. me­to­do­lo­gii, umo­żli­wia­jącej wła­ści­wą oce­nę „car­bon hand­prin­t” – dzi­ęki te­mu da się bo­wiem le­piej zro­zu­mieć za­rów­no po­zy­tyw­ny jak i ne­ga­tyw­ny wpływ po­szcze­gól­nych dzia­łań w ła­ńcu­chu do­staw. Jest to za­ra­zem klu­czo­wy trend w ca­łej po­li­ty­ce zrów­no­wa­żo­ne­go roz­wo­ju – po­strze­ga­nia wszyst­kie­go w spo­sób bar­dziej usys­te­ma­ty­zo­wa­ny i ho­li­stycz­ny, uwzględ­nia­jący kom­plet­ny ła­ńcuch war­to­ści. Zda­niem Sto­ra En­so, bar­dziej owoc­na współpra­ca umo­żli­wi do­star­cza­nie lep­szych pro­duk­tów i pro­ce­sów, słu­żących ca­łej ludz­ko­ści.

Na pod­sta­wie in­for­ma­cji Po­li­gra­ficz­nej Agen­cji In­for­ma­cyj­nej

 Pro­duk­cja: We­bFa­bri­ka 1999–2025 | Kon­takt | Re­gu­la­min | Po­li­ty­ka Pry­wat­no­ści